Ulga podatkowa dla frankowiczów – czym jest, kto oraz kiedy może z niej skorzystać?

Ulga podatkowa dla frankowiczów wprowadzona została w drodze rozporządzenia Ministra Finansów. Pierwotnie ulga miała mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 grudnia 2022 roku. Minister Finansów dostrzegając sytuację kredytobiorców decydujących się na zaciągnięcie kredytu mieszkaniowego w walucie obcej wydał obwieszczenie, na mocy którego ulga ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 roku do dnia 31 grudnia 2024 roku. W tym wpisie opiszemy czym owa ulga jest, kto oraz kiedy może z niej skorzystać.

Czym jest ulga podatkowa dla tzw. frankowiczów?

Udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie musi być poprzedzone analizą przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisów tego aktu prawnego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Dochodem jest zaś nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Przychód definiowany jest jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. O uzyskaniu przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można mówić w przypadku, gdy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe. Ustawa określa źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Przechodząc już na grunt sytuacji frankowiczów umorzoną przez bank kwotę wierzytelności w związku kredytem na podstawie zawartej ugody z bankiem należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym właśnie miejscu kluczowe znaczenie ma ulga podatkowa dla frankowiczów na podstawie, której podatek PIT nie jest pobierany zarówno od umorzonej kredytobiorcy na podstawie ugody kwoty wierzytelności z tytułu walutowego kredytu hipotecznego oraz świadczeń otrzymanych przez osobę fizyczną z tytułu kredytu mieszkaniowego w związku z ujemnym oprocentowaniem.

Komu przysługuje ulga podatkowa?

Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w przypadku, gdy:

kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizacjęjednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż̇ jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
osoba fizyczna będąca stronąumowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Ponadto, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych odnajduje zastosowanie również od kwot otrzymanych przez osobę̨ fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu za- stosowania ujemnego oprocentowania.

W stosunku do jakich kredytów ulga podatkowa znajduje zastosowanie?

Ulga podatkowa znajdzie zastosowanie do kredytów mieszkaniowych które zostały:

udzielone przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
zabezpieczone w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
zaciągnięte na wydatki poniesione na:

nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

Czy umorzoną kwotę zobowiązania należy uwzględnić w rocznym zeznaniu PIT?

Na to pytanie należy udzielić negatywnej odpowiedzi, gdyż dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego. Co więcej na banku, który umorzył kredytobiorcy zobowiązanie, nie ciąży obowiązek sporządzenia i przekazania rocznej informacji PIT-11.

Mamy nadzieję, że informacje okazały się pomocne. W przypadku dalszych pytań, prosimy o kontakt z Kancelarią.

autorzy:

aplikant radcowski Szymon Laskowski

adwokat Maciej Śledź